گیاه پاپایا با نام علمی carica papaya که به خربزه درختی معروف است، از گیاهان بومی در مناطق گرمسیر آمریکای جنوبی است. اما امروزه در سایر مناطق حارهای مانند: فیلیپین، هند، آفریقای جنوبی، پاکستان نیز کشت پاپایا انجام میشود. رشد این گیاه در همه ی فصل های سال ادامه دارد. رنگ آن نارنجی است و دارای بافت گوشتی، شیرین و تخم های مشکی رنگ است. میوه پاپایا سرشار از ویتامین C ،A و آنتی اکسیدان است. این میوه به دلیل فیبر بالایی که دارد به تنظیم سیستم گوارش کمک میکند. از سایر خواص این میوه گرمسیری میتوان به کنترل دیابت، درمان بیماری نقرص، پیشگیری از ابتلا به سرطان، کاهش استرس، بالا بردن سیستم ایمنی بدن، سلامت پوست و مو اشاره کرد. برای آشنایی بیشتر با کشت پاپایا تا انتهای این مطلب همراه دکتر پلنت باشید.
کاشت این گیاه به دلیل این که در سرتاسر سال به بار مینشیند مورد توجه قرار گرفته است و سالانه بیش از 3.5 میلیون تن در سرتاسر دنیا برداشت میشود. امروزه در ایران بیش از ۳۰ هزار هکتار اراضی زیر کشت برای این گیاه گزارش شده است.
کشت این گیاه توسط بذر انجام میشود. به این منظور از گیاهانی که کاملا رسیده هستند بذر استخراج میشود و بعد از اینکه کاملا خشک شدند (میتوان آنها را در زیر نور مستقیم آفتاب خشک کرد)، نیاز به دمای پایین تر حدود ۱۰ درجه سانتی گراد دارند باید در این دما چند روزی نگه داری شوند. این شوک دمایی برای بذر، باعث جوانهزنی راحت تر آن میشود. برای کاشت بذور آنها را به خزانه منتقل میکنند.
برای کاشت بذر ها در خزانه برای هر هکتار، باید ردیف هایی به فاصلهی ۱۵ سانتی متر و بذر ها را در فاصله ۲.۵ سانتی متری از یکدیگر، در عمق یک سانتی متر، در نظر بگیریم.
یادتان باشد بذر ها در این مرحله هر روز، هم صبح و هم عصر باید آبیاری شوند. تقریبا بعد از ۲۰ روز جوانه زنی بذرها شروع میشود و بعد از دو ماه از شروع جوانه زنی میتوان آنها را به محل اصل نشاء انتقال داد. فاصله لازم برای کاشت نشاء بر اساس نوع واریتهای که انتخاب نمودهاید، یک تا سه متر میباشد.
از آنجایی که این گیاه زود رشد است بعد از اینکه نشاء گیاه را کاشتید میبایست 10-7 روز یک بار آبیاری را انجام دهید.
آفاتی مثل مگس سفید، شته سبز، کنه، شپشک سفید هلو، مگس مدیترانهای و مگس خربزه و نماتد ها از جمله آفات خسارتزا به پاپایا هستند که در طول فصل رشدی به آن خسارت وارد میکنند.
بیماریهای قارچی از جمله پوسیدگی ریشه، موزاییک پاپایا، لکه حلقوی، پیچیدگی برگ به پاپایا خسارت وارد میکنند.
ارتفاع این گیاه بسته به نوع واریتهای که کاشته میشود بین ۲ تا ۱۰ متر متغیر است.
زمان برداشت پاپایا وقتی است که میوه به رنگ زرد و یا زرد با هالههای سبز رنگ باشد و اگر رنگ آن زرد مایل به نارنجی باشد بیش از حد رسیده است. از دیگر راه های تشخیص زمان رسیدن پاپایا، بوی آنها در محل ساقه است. اگر بوی خاصی استشمام نکردید پس هنوز زمان برداشت نرسیده است. اگر محل ساقه بوی خوب و شیرینی داشت یعنی میوه شما آماده برداشت است. اما اگر بوی نامطبوعی از ساقه استشمام کردین میوه شما بیش از حد رسیده است.
در مناطقی که دارای بارندگی با میزان قابل توجه هستند، اگر خاکی که پاپایا در آن کشت میشود دارای زهکش مناسب نباشد، به دلیل تماس بیش از حد ریشه گیاه با آب (بیش از ۴۸ ساعت) گیاه از بین میرود. همینطور خاکهای آهکی و خاکهایی که دارای خاصیت چسبندگی هستند برای رشد این گیاه مناسب نبوده و پیشنهاد نمیشود. آب و هوای گرم و خشک، خاک شور و باد های شدید و طوفان مناسب گیاه پاپایا نیست و در این شرایط رشد این گیاه با مشکل مواجه خواهد شد. به همین دلیل است که در ادامه این مقاله به شما کاشت پاپایا در گلخانه را پیشنهاد میکنیم. همراه دکتر پلنت باشید.
دمای مناسب برای کاشت پاپایا در شرایط گلخانهای بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است و حداقل دمایی که این گیاه بتواند متحمل شود ۱۶ درجه سانتی گراد است. برای پاپایا گلخانهای pH مناسب بین 6 تا 6.5 است. خاک گلخانه باید دارای مواد آلی کافی باشد و همچنین از خاک لومی با زهکش بالا و یا خاک ماسهای میتوان استفاده کرد.
این گیاه را در طول فصل بهار میتوان کاشت. از کاشت این گیاه در فصل زمستان خودداری کنید زیرا آب و هوای سرد و یخبندان های زمستانه اصلا مناسب کاشت پاپایا نیست. همچنین آب و هوای گرم و خشک هم برای کشت این گیاه اصلا توصیه نمیشود. جوانه زنی پاپایا گلخانه ای بین ۳ تا ۵ هفته طول میکشد. برای افزایش سرعت جوانه زنی بذر های این گیاه میتوان آنها را به مدت ۱۵ ثانیه در آب با دمای ۷۰ درجه سانتی گراد نگه داشت سپس به مدت ۲۴ ساعت آنها را در آب مقطر بخیسانید، به این ترتیب سرعت جوانه زنی بذر ها افزایش مییابد. بعد از کاشت بذور، پس از ۶ هفته میتوان آنها را وارد بستر کشت مناسب کرد.
گیاه پاپایا برای رشد و میوهدهی بهتر به برنامه تغذیهای مناسب نیاز دارد. بیشترین عنصر مورد نیاز این گیاه نیتروژن میباشد. به همین منظور استفاده از کود های مرغی برای تغذیه این گیاه پیشنهاد میشود. درخت پاپایا برای رشد بهتر به ازای هر یک درخت به ۲۵۰ گرم کود فسفاته– ۵۰۰ گرم کود پتاسیم– ۲۵۰گرم کود ازته نیاز دارد. همچنین میتوانید برای باردهی بهتر این گیاه از کود های کمپوست شده استفاده کنید.