شفلرا با نام علمی Schefflera aboricola از جنس Schefflera و خانواده Araliaceae است. این گل با نامهای درخت چتری و پنجهکلاغی هم شناخته میشود. این گیاه بومی استرالیا بوده و ارتفاع آن در هوای آزاد به ۳ متر میرسد و در برابر شرایط نامساعد محیطی بسیار مقاوم بوده و رشد آن آهسته است. برگهای گل شفلرا به رنگ سبز روشن، چرمی و درخشان است که همگی از یک نقطه شروع به رشد میکنند. در گل شفلرا ابتدا سه برگچه وجود دارد و بعد هشت برگچه به وجود میآید. گل شفلرا فقط یک شاخه اصلی دارد و باقی شاخههای آن جانبی هستند. این گل به دلیل داشتن مادهای به نام کلسیم اکسالات به شدت سمی است که بلعیدن آن، موجب سوزش در دهان، لب و زبان میشود. همچنین می تواند باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال و استفراغ شود. بنابراین گیاه شفلرا حتما باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
گل شفلرا انواع مختلفی دارد که دو نوع از معروف ترین آن ها را در ادامه نام بردیم و به تفکیک آنها را توضیح دادهایم.
برگهای این نوع به شکل لوزی هستند و تا حدود ۱۵ سانتی متر رشد میکنند. این نوع گل برای رشد حداکثری خود نیازمند نور و رطوبت زیاد است. توجه داشته باشید که در فصول سرد سال، میزان آبیاری این نوع از شفلرا باید به حداقل برسد.
برگهای این نوع حدود ۵ تا ۸ سانتی متر هستند و اغلب به صورت تودهای رشد میکنند. نقاط کرم رنگی بر روی برگهای آن وجود دارد. این گل نسبت به شرایط نامساعد محیطی مقاوم است، همچنین برای رشد احتیاج به نور فراوان ندارد.
برخی از واریتههای این گیاه فقط از طریق کشت بذر تکثیر مییابند. برای این نوع روش تکثیر باید بذرهای گیاه را به همراه کمپوست در سینیها نشاء بکارید. از تیمار گرمایی برای بذرها میتوان استفاده کرد. به طوری که برای 3 هفته این تیمار باید ادامه دار باشد. برای هفتهی اول، بذر ها را در دمای حدود 18 درجه سانتی گراد و هفته ی دوم، 25 درجه سانتی گراد و هفته ی آخر در دمای 30 درجه سانتی گراد بذر ها را نگه میداریم تا بذر ها شروع به جوانه زنی کنند. زمانی که رشد نهالها به طول 2 تا 4 سانتیمتر رسیدند میتوانید آنها را به گلدانهای مجزا با قطر 6 سانتیمتر منتقل کنید. گیاه باید در مکانی قرار بگیرد که نور کافی دریافت کند. برای کاشتن شفلرا بهتر است از خاکی که حاوی کمپوست است استفاده کنید.
باید به این نکته توجه داشته باشید که بذرها نباید در فاصله خیلی نزدیک از یکدیگر کاشته شوند تا فضای کافی برای ریشه زدن داشته باشند.
در تکثیر شفلرا به روش خوابانیدن هوایی باید شاخههایی که جوان و پر قدرت هستند با قطر ۸ الی ۲۰ سانتی متر را انتخاب کرده و بعد ما بین دو بند شاخه، برش سطحی با طول حدود ۲ سانتی متر از پایین به بالا برش دهید. اگر در نزدیکی محلی که ساقه را برش میدهید برگی وجود داشت ابتدا برگ را حذف کنید سپس برش بزنید تا فضا کافی برای کار کردن فراهم شود. توجه داشته باشید که در داخل پوست ساقه، برش ایجاد کنید و بین پوست و چوب گیاه یک تکه چوب نازک قرار دهید. اگر هورمون ریشه زایی هم در دسترس دارید بهتر است که محل برش را به هورمون آغشته کنید تا رشه زایی سریع تر و بهتر انجام شود. بعد از انجام این کار محل برش داده شده را با خزه مرطوب و پلاستیک بپوشانید.
در تکثیر گل شفلرا از طریق قلمه زدن، باید قلمه هایی به طول حدود ۱۰ سانتی متر را از طریق قیچی های باغبانی جدا کنید. سپس برگهای اضافی پایین قلمه را بکنید اما توجه داشته باشید که یک برگ انتهایی را باید نگه دارید. اگر تعداد برگچهها زیاد باشد، برای آسان تر شدن راه قلمه زدن میتوانید تعدادی از برگچههای انتهایی گیاه را جدا کرده یا حتی نصف طول برگچهها را کوتاه کنید. در مرحله بعد، هر یک از قلمههای آماده شده را در گلدانهای دارای خاک کاملا سبک بکارید و آنها را در مکانهای گرم در دمای حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد نگهداری کنید. به این نکته توجه داشته باشید که نور مکانی که در آن از گلدانهای کاشته شده نگهداری میکنید باید کم باشد. به دلیل حفظ رطوبت خاک، میتوانید بر روی گلدانها کیسه پلاستیکی شفاف بکشید.
توجه داشته باشید که خاک گلدان باید همیشه مرطوب باشد اما نه خیس، به دلیل اینکه خیسی آن باعث پوسیده شدن ریشه میشود. حدوداٌ یک ماه بعد از قلمه زدن، ریشهدهی انجام میشود آن زمان میتوانید کیسه پلاستیکی را از روی گلدانها بردارید. بهترین زمان برای تکثیر گل شفلرا از طریق قلمه زدن از اواسط بهار تا اوایل تابستان است.